آیا قنات قصبه را دیوها حفر کرده اند؟
قنات قصبه گناباد عمیق ترین، طولانی ترین، قدیمی ترین و پر آب ترین قنات جهان است. آنچه که از قصه‌ها و افسانه‌های قدیمی برداشت می شود وبومیان منطقه آن را نقل قول می کنند، در کتابها و منابع قدیمی معانی مختلفی برای گناباد آورده اند، واژه هایی چون کنابد، ینابد، جنابد، گودرز، گیو و … که اگر گناباد را به دو بخش گن و آباد تقسیم کنیم، گن معنی دیو می‌دهد.
سوای عمق چاههای قنات که گاهی به 340 متر می رسد و طول 33 کیلومتری قنات، احداث چنین قناتی در 2500 سال پیش و بدون امکانات امروزی، خارج از تصورات بشر بوده و انسان را متحیر می کند.
بومیان معتقدند که طراحی و ساخت قنات قصبه با این طول و عمق چاهها، بدون وسایل پیشرفته امروزی نمی تواند کار انسان باشد. آن‌ها حدس می‌زنند که شاید دیوها اینجا را ساخته‌اند. عده ای هم معتقدند که اوایل نام گناباد، جن آباد بوده و به مرور زمان به جناباد و در نهایت تبدیل به گناباد شده است.
اگر به تصاویر قنات قصبه خوب دقت کنید، یا از نزدیک وارد قنات و کانالهای آن شوید از ارتفاع کانالهای آن دچار حیرت خواهید شد و یا ردپاهایی که در کف قنات پیدا شده است نشان می‌دهد حفاری قنات گناباد کار انسان نبوده و کار نیروی های مافوق بشر با قد بسیار بلند می باشد.
داستان روح های سرگردان
داستان روح های سرگردان نیز از موضوعات جالب قنات قصبه است. نقل است در زمان کندن چاههای بسیار عمیق در قنات قصبه، به دلیل وجود نداشتن امکانات و دستگاههای امروزی و نبود اکسیژن در عمق چاهها، برخی از حفارها جان خود را از دست داده اند و روح آنان در قنات سرگردان است.
قدمت قنات قصبه
این اثر تاریخی که قدمت آن را 2500 تا 2700 سال تخمین زده‌اند در جنوب غربی گناباد و در مسیر گناباد به کاخک قرار گرفته است. آماری که سال 1395 توسط سازمان میراث فرهنگی ارائه شد نشان می‌دهد که تنها در ایام نوروز بیش از 60 هزار گردشگر داخلی و خارجی از این شاهکار تکرار نشدنی دیدن کرده‌اند.
معماری قنات قصبه
قنات قصبیه به طول ۳۳ کیلومتر، از دو رشته اصلی با نامهای قصبه و دولاب تشکیل شده که در مجموع شامل 470 چاه است. چاه اصلی با عمق۳۴۰ متر و خاکبرداری در عمق ۳۰۰ متری بدون کمترین اشتباه در مسیر شیب سازی از زمان هخامنشیان، یک شاهکار بی‌نظیر در سراسر جهان است.
راههای دسترسی به قنات قصبیه
برای دسترسی به قنات قصبه گناباد باید به گناباد بروید. گناباد در 286 کیلومتری جنوب مشهد و 930 کیلومتری تهران قرار دارد.
